تولد کریم اهل بیت حضرت امام حسن (ع) بر عاشقانش علی الخصوص

برادر زاده گرامیش حضرت مهدی موعود (عج الله تعالی فرجه الشریف) مبارک باد

جانم به لب رسیده جوابم نمی دهی ؟

از جام وصل خویش شرابم نمی دهی ؟

داغ از حرارت جگرم ناله می کند

می سوزم از فراق و تو آبم نمی دهی؟

از نرگس دو چشم تو بیمارم ای طبیب

یک نسخه بهر حال خرابم نمی دهی؟

عشق تو را به نقد جوانی خریده ام

در پیری ام بهای شبابم نمی دهی ؟

من طفل نورسم به دبستان معرفت

آموزگار عشق کتابم نمی دهی؟

آه دل شکسته من ذکر نام توست

پاسخ به آه قلب کبابم نمی دهی ؟

دارم سلام بر لب لعل تو صبح و شام

غنچه دهان ز چیست جوابم نمی دهی؟

شب ها به یاد روی تو در خواب می روم

تصویر روی خویش به خوابم نمی دهی ؟

آموزگار عشق ! کتابم نمی دهی ؟

حجة‏الاسلام اصغر بابایی
روزه تشریع و اختراع بزرگ خداوند است و قدمت طولانی دارد. از تورات و انجیل فعلی برمی‏آید که روزه، در میان یهود ونصاری و ملل دیگر مرسوم و معمول بوده است.
خود حضرت موسی(ع) چهل روز روزه داشته است. همچنین از انجیل برمی‏آید که خود حضرت مسیح هم چهل روز روزه داشته است. پس روزه و رمضان، دو برادر کلانسال هستند در میان بشریت و از آوازه بلندی برخوردارند.
روزه اثرات فردی، اجتماعی، تربیتی، بهداشتی و درمانی زیادی را در جوامع بشری ببار آورد و ببار می‏آورد و اثرات مادی و معنوی فراوانی را در وجود انسان می‏گذارد.
پیامبر اسلام (ص) در حدیث بسیار معروفی می‏فرماید: «صوموا تَصِحّوا.» روزه بگیرید تا سالم شوید.
خوشبختانه بعد از گذشت حدود هزار و چهار صد سال، تازه دنیا دارد بر سر عقل می‏آید و بحث «روزه درمانی» را مطرح می‏کند، هرچند هر کس نمی‏تواند به عمق و فلسفه روزه، بطور دقیق پی ببرد.
امروزه در بحثهای روان‏شناسی، بحث «فراروان» مطرح است ولی بطور یقین، غیر از انسانهای کامل و مؤمنین واقعی، کسی نمی‏تواند این کلام حضرت امیر(ع) را درک کند که فرمود:
«صومُ النفس امساکُ الحَواسّ الخمسِ عن المآثمِ و خُلوّ القلبِ من جمیعِ أسبابِ الشّرّ» روزه جان یعنی چه؟ و چه کسی می‏تواند آن را درک و سپس عمل بکند؟!
به هر حال ، در این نوشتار کوتاه سعی شده به این پرسش پاسخ دهیم که:
آیا روزه اثرات درمانی دارد یا خیر و گستره آن تا کجاست؟ لذا در این مقاله در چند عنوان بحث نمودیم که عبارتند از:
1 ـ درآمد 2ـ تعریف، اهمیت و ضرورت 3ـ انواع روزه 4ـ فلسفه روزه، 5ـ سوژه‏های تربیتی روزه و رمضان 6ـ خداحافظ رمضان 7ـجشن روزه دار و عید واقعی 8 ـ نتیجه و در پایان کتابنامه.
تعریف، اهمیت و ضرورت:
در فرهنگ قرآن، از روزه به «صوم» تعبیر شده است. صوم در لغت به معنای برخاستن است بی‏آنکه بعد از آن کاری شود.
نزد بعضی صوم به معنای نگاه داشتن است. هر یک از دو معنا مناسبت دارد با معنای شرعی و آن نگاه داشتن خود است بر وجه شرع در روز از آنچه در شرع او را مفطر خوانند با نیّت.1
در جای دیگر آمده: صوم به معنای روزه. همچنین است صیام.
اصل آن امساک از مطلق فعل است، خوردن باشد، یا گفتن، یا رفتن.
صوم اسلامی امساک مخصوصی است از طعام و چیزهای دیگر که از طلوع فجر شروع شده و با رسیدن شب به پایان می‏رسد.2
در التبیان از صوم چنین تعریف شده است:
«الصوم فی الشّرع هو الامساک عن اشیاء مخصوصة علی وجه مخصوص ممّن هو علی صفات مخصوصة و من شرط انعقاد النیّة.»3
روزه در شرع، عبارت است از: 1ـ خودداری کردن از خوردن اشیاء خاص و ویژه، 2ـ بر وجه مخصوص، 3ـ از کسانی که دارای خصوصیات ویژه هستند، 4ـ به شرط بستن نیّت.
به هر تقدیر در رساله عملیه آمده:
روزه آن است که انسان برای اطاعت فرمان خدا، از اذان صبح تا مغرب، از چیزهایی که روزه را باطل می‏کند خودداری نماید.
اهمیت:
اهمیت روزه آنقدر زیاد است که با زندگی و زنده ماندن انسان عجین است. روزه زباله‏ها و مواد اضافی و جذب نشده بدن را می‏سوزاند، و در واقع بدن را «خانه تکانی» می‏کند.
ضرورت:
در این برهه از زمان، بخاطر مصنوعی گشتن زندگی و خوردنیها و نوشیدنیهای شیمیایی‏زا، زندگی و محیط زیست بشر، با خطر جدّی مواجه گشته است.
یکی از بهترین راه درمان این همه بیماریهای جسمی و روانی «روزه درمانی» است که به روزه شکم، جسم را درمان بخشیم و با روزه نفس، جان و روان خود را.
یکی از فقره‏های دعای ماه رمضان که دعای بین المللی هم هست این است که: «اللهمّ اشفِ کلّ مریض» خدایا تمام بیماران جهان را شفاببخش.
به امید روزی که جهانیان به خاطر درمان بیماری جسمشان هم که شده سراسیمه به روزه درمانی روی بیاورند و عظمت‏های اسلام را قطره‏ای بنوشند.
انواع روزه:
روزه به عبارات مختلف، تقسیمات مختلفی را به خود اختصاص می‏دهد.
تقسیمات روزه در فقه عبارت است از:
1ـ روزه واجب، 2ـ روزه حرام، 3ـ روزه مستحب، 4ـ روزه مکروه.
روزه‏های واجب عبارتند از:
1ـ روزه ماه رمضان، 2 ـ روزه قضاء ماه رمضان، 3 ـ روزه کفاره، 4 ـ روزه قضای پدر [یا مادر] بر پسر بزرگتر، 5ـ روزه‏های نذر و عهد، 6ـ روزه‏های استیجاری.
روزه‏های حرام عبارتند از:
1ـ عید فطر (اول شوال)، 2ـ عید قربان (دهم ماه ذی الحجة)، 3ـ روزه‏های ضرری، 4ـ روزه‏های مستحبی زن و فرزند اگر حق شوهر از بین برود و باعث اذیت پدر و مادر شود جایز نیست.
روزه‏های حرام دیگر نیز هست که در کتابهای مفصّل گفته شده است.
روزه‏های مکروه عبارتند از:
1 ـ روزه روز عاشورا، 2 ـ روزی که انسان شک دارد روز عرفه است یا روز عید قربان، 3ـ روزه میهمان بدون اجازه میزبان.
روزه‏های مستحب:
روزه تمام روزهای سال، غیر از روزهای حرام و مکروه که در بالا بیان گشت، مستحبّ است، ولی بعضی از روزها تأکید بیشتری دارد. که برای توضیح بیشتر به رساله عملیه، به همین بخش مراجعه نمائید.
تقسیم روزه به اعتبار دیگر:
امیرالمؤمنین(ع) می‏فرمایند:
«صیامُ القلبِ عَنِ الفِکر فی الآثامِ افضلُ مِنْ صیامِ البَطْنِ عن الطعام»4
روزه دل از [برای] اندیشه در [ترک[ گناهان، بهتر از روزه شکم است از غذا خوردن و آشامیدن.
در این حدیث شریف به دو نوع روزه اشاره شد:
1ـ روزه جان.
2ـ روزه جسم.
روزه جسم مرحله نازله روزه است و گستره آن محدود به زمان خاص می‏باشد. روزه جسم و شکم آسان است و هر کس با اراده اندک می‏تواند از عهده آن برآید.
نخوردن و نیاشامیدن چند ساعت، چیزی نیست که برای یک انسان متدیّن مشکل ساز باشد. انسان توانایی دارد چندین روز، چیزی نخورد و نیاشامد و در عین حال زنده و سالم بماند.
آنچه مهمّ است، روزه جان است که دامنه بسیار گسترده دارد و در عین حال بسیار سخت و دشوار است. چیزی نیست که هر کس بتواند به آسانی بدان دسترسی پیدا کند و یا به صرف دست یازیدن به روزه جسم و شکم، بتواند بدان دست یابد.
ملازمه‏ای بین روزه جسم و روزه جان وجود ندارد. روزه جسم و شکم، تنها می‏تواند مقدمه‏ای برای رسیدن به مرحله روزه جان باشد. رفع و دفع از خطورات ذهنی، خیالات، شبهات، انگیزه‏ها و غرضها، شهوات عملی و...، چیزی نیست که به صرف روزه جسم بدست آید.
در مرحله روزه دل، تمام اعضا و جوارح انسان روزه‏دار است.
گوش انسان روزه دارد. چشم و نگاه انسان روزه دارد. زبان انسان روزه دارد. ذهن انسان روزه دارد. نَفَس کشیدن و نَفَسها روزه دارند. در خوردن و خوابیدن و در خلوت و جلوت روزه دارند.
در حدیثی دیگر، امیرالمؤمنین(ع) می‏فرمایند:
«صومُ النّفسِ امْساک الحَواسّ الخَمْسِ عَن سائرِ المآثِم و خُلُوّ القَلْبِ مِنْ جمیعِ اسبابِ الشّرّ».5
روزه جان، خودداری کردن حواس پنجگانه از باقیمانده گناهان است و خلوت و آسوده ماندن دل از تمام اسباب پلید.
اگر «جان» انسان روزه باشد، حواس پنجگانه، برای همیشه حواسش جمع خواهد بود وبه سوی پلیدیها و پلشتیها، پا نخواهد نهاد.
این نماز و روزه و حجّ و جهاد هم گواهی دادنست از اعتقاد6
علی(ع) می‏فرمایند:
«صومُ النّفسِ عَنْ لذّاتِ الدّنیا انفعُ الصّیامِ».7
روزه جان از خوشیهای (پست) دنیا سودمندترین روزه‏ها است.
سرچشمه تمام بیماریهای روانی، شبهات علمی واخورده است و شهوات عملی.
برای مبارزه با این نوع بیماریهای خطرساز و خانمانسوز چه باید کرد؟
آیا با «سلاحهای هسته‏ای» می‏توان آن را مهار کرد؟ بطور یقین جواب این سؤال منفی است و اگر تمام سلاحهای گرم و سرد موجود در دنیا را بر سر «شهوات عملی» فرو نشانند، نه تنها شعله آتش آن خاموش نمی‏شود بلکه آتش آن شعله‏ورتر خواهد گشت. سرطان پنهانی است که با هیچ دارویی درمان نیابد.
تنها راه معقول مبارزه با آن، «سیر و سلوک علمی و عملی» است و این بدست نمی‏آید مگر از راه دین خداپسند و آن دین خداپسند، دین اسلام است که دارای شاخ و برگهای بیشماری است.
روزه یکی از شاخ و برگهای دین اسلام است که در درمان بیماریهای روانی بسیار نقش آفرین است، همانطوریکه به اعتراف دوست و دشمن، در درمان بیماریهای «تن» نقش بسزایی دارد.
در بخشی از کتاب «روزه روش نوین برای درمان بیماریها» آمده:
«امساک و روزه اختیاری و منظم، آثار مخصوصی در بدن پدید می‏آورد که بیماریهای غیر قابل علاج از نظر پزشکان را بهبودی می‏بخشد. همان بیماریهایی که اگر تمام داروها و وسایل پزشکی جهان را در اختیار پزشکان قرار دهید آنها را قابل علاج نمی‏دانند.»8
خلاصه:
چرا یک طبیب روسی براساس تجربیات و بدعت، بحث «روزه درمانی» را مطرح کرد و روزه درمانی هم نمود ولی مسلمانان از منابع و مبانی بزرگ اسلامی چنین استفاده‏هایی را نبردند و از غریبه‏ها، سبقت نگرفتند؟!
آیا از کلام زیبای حضرت امیر(ع) «روزه درمانی و درمان هر بیماری» بدست نمی‏آید؟! معنای دقیق و عمیق این حدیث نورانی چه می‏تواند باشد؟!
«صومُ النّفسِ امْساک الحَواسّ الخَمْسِ عَن سائرِ المآثِم و خُلُوّ القَلْبِ مِنْ جمیعِ اسبابِ الشّرّ» یعنی چه؟
آیا با عمل به این حدیث زیبا تمام بیماریهای روانی و فراروانی درمان نمی‏گردد؟! آیا در صورت عمل به اینگونه روایات، جوامع انسانی به مدینه فاضله تبدیل نمی‏گردد؟!
فلسفه روزه
1ـ تقویت اراده و ایمان :
علی(ع) می‏فرمایند:
«ان افضلَ ما توسّلَ به المُتوسّلونَ الی اللّهِ سبحانَهُ الایمانُ بِهِ و بِرسوله...»
همانا بهترین چیز که نزدیکی خواهانِ به خدای سبحان بدان توسّل می‏جوید، ایمان به خدا و پیامبر، و جهاد در راه خداست، که موجب بلندی کلمه مسلمانی است و یکتا دانستن پروردگار که مقتضای فطرت انسانی است؛ و برپا داشتن نماز که آن ستون دین است، و دادن حق مستمندان ـ زکات ـ که واجب شرع مبین است. و روزه ماه رمضان که نگهدارنده از عقاب است ـ و بازدارنده عذاب9 ایمان به اینکه روزه ماه رمضان نگهدارنده از عقاب است و بازدارنده عذاب خود باعث تقویت ایمان می‏گردد و موجب امیدواری نسبت به سرنوشت آینده و چنین کاری ایمان و اراده انسان را قوی می‏کند و سرنوشت و آینده انسان را روشن و از هاله ابهام بدر می‏آورد.
علی(ع) در جای دیگر می‏فرمایند:
«علیکُم بصیام شهرِ رمضان فانّ صیامَهُ جُنَّةٌ حَصینَةٌ».10
بر شما باد به روزه ماه رمضان، زیرا روزه این ماه سپری است، نگهدارنده از آتش جهنم.

درباره ارتباط با امام زمان (ع)، کتاب هایى نوشته شده که در این اواخر، رواج فوق العاده ای یافته است.
این کتاب ها مشحون از حکایات و داستان ها ومطالبى است که برخى از آن ها به یقین، نادرست وبرخاسته از تصوَرات وخیال بافى هاى نویسندگانِ آن هاست ودر برخى شمه اى از حقیقت وجود دارد.
نقل این داستان ها وحکایت ها، باعث مى شود که یک عقیده درست و صحیح، به ناصواب هایى آمیخته گردد و عقائد خرافى و ناصحیح و غیر مستند در میان مردم رواج یابد .
وقتى که آقا وخانمى به راحتى و آسانى اهل مکاشفه شوند و آن را درکتاب خود بنویسند، چرا دیگران به چنین مقامى نرسند. زمانى که مدعى مکاشفه، پا را فراتر نهد ودر بیدارى، حضرت رسول (ص) و برخى از معصومین (ع) را ببیند چرا دیگران از این نعمت محروم باشند رواج این گونه کتاب ها باعث شده که در برخى از مناطق، شاهد اتفاقات عوام فریبانه و خرافى باشیم: کسى در منطقه اى مدعى مى شودکه قطره اى از خون سر امام حسین (ع) ریخته وسر مبارک حضرت را دیده است. چوپانى مدعى مى شود که غلام شاه چراغ است واز وى دستورهایى دریافت کرده است.
خانمى که از دست شوهرش فرارکرده، به مسجد روستایى مى رود ومدعى مى شود که مسجد، نظرکرده است ومریض هایى که به این مسجد بیایند شفا مى یابند. در مواردى، دختر یا زنى نظرکرده مى شود و حاجت مردم را برآورده می کند. (1)
یا سید مهدى شیوخى (م 1278هـ. ق) درکتاب بوارق الحقایق که شرح سفرهاى اوست ادعا می کند: در طوس، مهدى (ع) را دیده و ایشان آیات واورادى را در دهان وى، فوت کرده است. در این دیدار، امام زمان، چند کلمه به فارسى، با لهجه افغانى گفته، او مطلب را فهمید.
امَا زمانى که او چند واژه به فارسى می گوید، حضرت متوجه مقصود وى نمى شود، از این روى براى آن حضرت توضیح مى دهد. (2)
پیامد ناگوار این کتاب ها و عقاید برگرفته از حکایت و خواب، فضایى را به وجود می آورد که اهل تعقل و اندیشه را به عقاید شیعه بدبین می کند وزمینه انحراف هاى فکرى را فراهم می آورد و در نتیجه، مخالفان تشیع، امکان رشد وگسترش مى یابند و عقاید ناصواب عوام و عوام زدگان به نام تشیع ثبت مى شود وبه دیگران انتقال مى یابد ویک عقید ه ای که در اصل آن، تمام فرق اسلامى توافق دارند، به گونه اى مطرح مى شود که فرسنگها با اسلام فاصله دارد و میدان دفاع را بر اندیشه وران اسلامى تنگ می کند.

عشق یعنی راه رفتن تا سحر
عشق یعنی گریه های بی ثمر
عشق یعنی لحظه های بی کسی
عشق یعنی دوری و دلواپسی
عشق یعنی دوری از زیباترین
غربت مطلق به روی این زمین
عشق یعنی دستهای باز تو
عشق یعنی با تو در پرواز تو
عشق یعنی یک دل تنگ و غریب
عشق یعنی دختری پاک و نجیب
عشق یعنی چشمهای مست او
نامه هایم در فشار دست او
عشق یعنی شعرهای سوخته
عشق یعنی شمع نا افروخته
عشق یعنی تا ابد در راه او
تا همیشه یک جهان گمراه او
عشق یعنی دردهای بی شمار
عشق یعنی عاشق و فصل بهار
عشق یعنی خسته ام از بی کسی
کی به داد این دل من می رسی؟
عشق یعنی سین و آ همراه ناز
عشق یعنی سوی کوی او نماز
عشق یعنی نامه های بی جواب
دیدن و بوئیدن او حین خواب
عشق یعنی سادگی یعنی امیر
او میاید زنده می مانی نمیر!

نامه حضرت ولی عصر(عج) خطاب به کسانی است که در وجود حضرت شک کرده بودند و شیخ ابی عمر عامری جواب حضرت را برای اینان آوردند:

بسم الله الرحمن الرحیم
خدا ما و شما را از فتنه ها عافیت دهد و به ما و شما روح یقین را هدیه دهد. خدا ما را در پناه خودش قراردهد، شما را هم ازعاقبت بد در پناه خودش قراردهد.

به من خبررسیده که شک کردید جماعتی از شما در دین، پس غمناک شدیم از شما که این (شک شما) بین ما و شما پرده انداخت (غصّه ما) برای شماست نه برای خودمان، به درستی که خدا با ماست پس هیچ نیازی ما به غیر خدا نداریم، حق همیشه با ماست پس به وحشت نمی اندازد ما راهر کس که بنشیند و ما صنعت دست خداییم؛ ومخلوقات، صنعت دست ما.

ای گروه چه شده است شما را تردد شما در شک است و در حیرت برگردانده شدید، آیا این آیه قرآن را نشنیدید که خداوند عزّوجل می فرماید: «ای کسانی که ایمان آوردید اطاعت کنید از خدا و اطاعت کنید رسول و اولی الامر از ایشان را»

آیا ندانستید آن آثاری که به شما رسیده، آن چه که بوده و ایجاد شده از ائمه گذشته و باقی مانده شماست؟ آیا ندیدید که خدای سبحان چگونه برای شما پناهگاه هایی قرار داده است که شما در آن پناهگاه ها به آرامش برسید؟ آیا ندیدید که خداوند برایتان چه عَلَم هایی را قرار داده است که شما به واسطه آن هدایت شوید؟

از حضرت آدم این پرچم بوده تا امامی که گذشت (امام حسن عسگری(ع)). هر زمان علمی ناپدید می شود، علم دیگری پدید می آید. وقتی خدا ستاره قبلی را گرفت، شما گمان بی جا کردید که خدا دینش را باطل کرد. وسیله بین خود و مخلوق را برید. این چنین نیست که شما گمان می کنید نه هیچ وقت بوده و نه خواهد بود، تا زمان قیامت، و امر خدا ظاهر می شود در حالی که مردم کراهت دارند.

و پدرم با سعادت کامل بر روش پدرانش گذشت، گام به گام جای آن ها قدم گذاشت، وصیت او و علم او در بین ما هست و کسی که جانشین او باشد و کسی که بنشیند جای او هم در بین ما هست. هیچ کس با ما دعوا نمی کند (در مورد موضوع جانشینی) مگر کسی که ظالم و گناه کار باشد.

اگر فرمان خدا که هیچ گاه مغلوب نمی شود نبود، حتماً از موقعیت ما چیزی بر شما ظاهر می شد که عقل هایتان سرگردان شود و شک هایتان از بین برود، ولی هر چه خدا بخواهد می شود .

پس تقوا داشته باشید و تسلیم ما شوید. امر شما بر ما وارد می شود، پس بر ما است صادر کردن (پاسخگویی به شما)، و اراده نکنید بر پرده برداری از چیزی که پرده افتاده بر شما (منظور خود حضرت هستند که در پس پرده غیبت به سر می برند) میل نکنید از طرف راست و برنگردید به چپ.

من خیرخواهی شما را کردم و خدا شاهد بر من و شماست. اگر نبود نزد ما که دوست داشتیم صلاح شما و رحمت بر شما و دوست داشتیم دلسوزی بر شما را، ما از مورد خطاب قراردادن شما مشغول به کار دیگری می شدیم.

خدا ما و شما را حفظ کند از قرار گرفتن در مهلکه ها و مرض ها و آفت ها به رحمت خودش، به درستی که خدا قادر بر هر چیزی است و خدا هم برای ما و هم برای شما سرپرست و حافظ است و سلام بر همه اوصیاء و اولیاء و مؤمنین "و رحمة الله و برکاته و صلی الله علی محمد النبی و سلم تسلیما"